Frombork – Mikołaj Kopernik i wahadło Foucaulta

kwiecień 2024

Najbardziej znaną osobą kojarzoną z Fromborkiem jest Mikołaj Kopernik. Wielki astronom spędził tam 33 lata swojego życia. Pamiątki po wielkim uczonym można spotkać na każdym kroku. W 2005 roku szwedzcy naukowcy potwierdzili, że w katedrze we Fromborku znajdują się szczątki astronoma. Jego uroczysty pogrzeb odbył się 22 maja 2010 roku. Kopernika we Fromborku przypomina również wieża zbudowana przed 1400 rokiem. Była ona właśnie jego własnością.

Kopernik zmarł w maju 1543 r. (z ustaleń historyków wynika, że między 21 a 24 maja) i spoczął pod posadzką katedry fromborskiej. Kapituła wystawiła Kopernikowi pierwsze epitafium w 1580 r. Po jego zniszczeniu, w XVIII wieku wystawiła nowe (po stronie północnej nawy głównej na pierwszym filarze od prezbiterium) na miejscu niemającym żadnego związku z miejscem pochówku astronoma.

Dopiero w 2010 r. uhonorowano astronoma okazałym epitafium we właściwym miejscu jego pochówku. Przez wieki kultywowano pamięć o uczonym. Powstała legenda, że był konstruktorem i budowniczym kanału doprowadzającego do Fromborka wodę z rzeki Baudy oraz urządzeń wodociągowych w tym mieście i w innych miastach pruskich. Choć to tylko legenda, świadczy ona o szacunku, jakim darzono doktora Mikołaja.

Trzeba wspomnieć także o Wzgórzu Katedralnym. Znajduje się tam zbudowana w latach 1329-88 katedra, a w środku jedne z najsłynniejszych w Polsce organów barokowych. Według znawców fromborskie organy są uznawane za jedne z pięciu najlepszych takich instrumentów w naszym kraju. Najwyższą budowlą Wzgórza Katedralnego jest dzwonnica zwana Wieżą Radziejowskiego. Roztaczają się stamtąd wspaniałe widoki, a wchodząc możemy podziwiać "tajemnicze urządzenie" - Wahadło Foucaulta. Tytuł do swojej książki zaczerpnął od niego Umberto Eco.

Przyrząd służy do ilustrowania ruchu obrotowego Ziemi. Nazwa pochodzi od nazwiska francuskiego fizyka J. B. L. Foucaulta, który pierwszy wykonał to doświadczenie. Uwzględnił on znany w fizyce fakt, że płaszczyzna wahań wahadła nie ulega zmianie w przestrzeni. Gdyby więc Ziemia była nieruchoma, wahadło dokonywałoby swych wahań w płaszczyźnie niezmieniającej swego położenia względem powierzchni Ziemi. W przeprowadzonym doświadczeniu stwierdzono, że płaszczyzna wahań dokonuje wolnego obrotu w kierunku ze wschodu na zachód względem powierzchni Ziemi, czyli nasza planeta musi się obracać.

Wahadło swobodnie zawieszone nad biegunem ziemskim stale zmienia (pozornie) kierunek wahań, wykazując w ten sposób istnienie ruchu obrotowego Ziemi. We Fromborku czas potrzebny na pełny obrót płaszczyzny wahań wahadła w doświadczeniu Foucaulta wynosi około 29 h, 30 min. Długość linki stalowej fromborskiego wahadła wynosi 28 metrów, a kula waży 46,5 kg. Różnicę w położeniu wahadła jesteśmy w stanie zauważyć już w ciągu kilkunastu minut pobytu. To naprawdę fascynujące spostrzeżenie!

W dawnym pałacu biskupim znajduje się obecnie Muzeum Mikołaja Kopernika. Można tam obejrzeć pamiątki po wielkim astronomie. Frombork to doskonałe miejsce dla pasjonatów astronomii. Działa tam Obserwatorium Astronomiczne, które dysponuje m.in. teleskopami, lunetami i tarasem obserwacyjnym.

W mieście funkcjonuje port, można przepłynąć wodolotem do Krynicy Morskiej, a także do portów w Obwodzie Kaliningradzkim. Każdy znajdzie coś dla siebie. Fani Zbigniewa Nienackiego z łatwością odnajdą miejsca opisane w książce „Pan Samochodzik i zagadki Fromborka”. To pięknie położone malownicze miasteczko z pewnością na długo zostanie w pamięci.



Informacje praktyczne:

Zespół katedralny we Fromborku jest otwarty w godzinach: 8.00 – 16.00 od poniedziałku do piątku, a w weekendy 10.00 -18.00. Bilet normalny kosztuje 14 zł, a z prezentacją organową 18 zł. Warto też wspiąć się na Wieżę Radziejowskiego dla pięknych widoków roztaczających się stamtąd.
Muzeum Mikołaja Kopernika jest czynne codziennie 9.00 – 15:20. Bilet zbiorczy obejmujący zwiedzanie Gmachu Głównego (dawny pałac biskupi) i kościoła św. Ducha (historia medycyny) kosztuje 21 zł (normalny) i 15 zł (ulgowy).
Bilety do Planetarium kosztują 14 zł (normalny) oraz 10 zł (ulgowy). Seans trwa ok. 30 minut.
Wstęp na wieżę Kopernika to 11 zł oraz 8 zł (ulgowy).
Na całość zwiedzania należy przeznaczyć od 3 do nawet 6 godzin. Na terenie jest bar oraz kawiarnia.
Przy ul. Dworcowej znajduje się duży bezpłatny parking.
Lokalizację obiektów pokazujemy w linku oraz na mapie zamieszczonej niżej.

Wszelkie prawa zastrzeżone © 2023 Dziękujemy za wizytę 🙂
Napisz do nas: kontakt@podroze-rodzinne.pl