marzec 2023

W Wiślicy jest wspaniała świątynia licząca ponad 700 lat i dom znanego kronikarza Jana Długosza. To tu ogłaszano słynne statuty królewskie i tu szlachcic musiał odszczekać to co powiedział. Również tu w starej bazylice odkryto niesamowity zabytek sakralny z 880 roku, czyli w okresie kiedy Mieszko I jeszcze nie był ochrzczony. Wiślanie żyjący na tych terenach jednak już wcześniej zostali chrześcijanami. O tych i innych historiach więcej dowiemy się jak zostanie ukończona budowa Muzeum Archeologicznego w Wiślicy. My trafiliśmy na remont i mamy pretekst, aby zajrzeć tu jeszcze raz.

Jednym z najciekawszych zabytków Wiślicy jest bazylika mniejsza Narodzenia NMP. Według legendy zawdzięcza swoje powstanie królowi Łokietkowi, który ukrywał się w Wiślicy i za opiekę N.P.M. miał ufundować nową świątynie. Fundatorem był w rzeczywistości król Kazimierz Wielki, a była to pokuta i zadośćuczynienie za zlecenie zabójstwa księdza Baryczki. W jednej wersji ksiądz podpadł wytykając królowi grzechy cudzołóstwa, a w innej dotrzymał tajemnicy spowiedzi i nie zdradził królowi sekretów jego żony.

Obecny kościół stoi na fundamentach pod którymi odkryto fragmenty dwóch jeszcze starszych świątyń. Tam znaleziono też gipsową chrzcielnicę. W ołtarzu znajduje się kamienna rzeźba Madonny zwanej Łokietkową. W jednej ze ścian znajduje się okno ( obecnie zamurowane) z którego w 1347 roku ogłoszono słynne Statuty Wiślickie, czyli zbiór praw obowiązujących w kraju.

W pobliżu bazyliki stoi XV-wieczny Dom Długosza w którym urządzono muzeum, a w podziemiach można obejrzeć film o historii miasta. Jan Długosz był kustoszem miejscowej kolegiaty oraz nauczycielem synów króla Kazimierza Jagiellończyka. Aby ich zmotywować do nauki używał często chłosty, więc ą przymuszał, nie był tak mile widzianym gościem w Wiślicy, przynajmniej przez owych królewskich synów.

Obok bazyliki stoi zabytkowa dzwonnica, którą ufundował słynny kronikarz ponad 500 lat temu. Wieńczący ją fryz nigdy nie został ukończony. Widoczne na ścianach herby Wieniawa, Dębno, Poraj, Korony i Litwy pochodzą z okresu jej budowy.

Ciekawym miejscem jest tzw. Psia Górka. Według legendy, właśnie w Wiślicy sądzono Gniewosza z Dalewic, który oskarżył królową Jadwigę o niewierność wobec króla Władysława Jagiełły. Podczas rozprawy okazało się, że kłamie i sąd nakazał mu publicznie odszczekać oszczerstwa. Zgodnie z wyrokiem musiał wejść pod drewnianą ławkę i powiedzieć: “zełgałem jak pies” i 3 razy głośno zaszczekać. Stąd do dziś miejsce w którym się to działo nazywane jest Psia Górka.

W pobliżu tego miejsca nieco na bardziej na południowy wschód znajdują się ślady dawnego grodziska. Pierwsza osada otwarta powstała tu w IX wieku, potem za czasów Bolesława Chrobrego w XI wieku stanął gród, zastąpiony kolejnym, znacznie większym na przełomie XII i XIII wieku. W roku 1528 rozpoczęto budowę wodociągów miejskich, dzięki czemu powstały browary i gorzelnie.

Dobra passa została przerwana w 1564 roku przez ogromny pożar, który strawił miejscowość. Niszczona klęskami (pożary, powodzie, epidemie) Wiślica coraz bardziej chyliła się ku upadkowi. Próby podźwignięcia miasta przez Zygmunta III Wazę zakończyły się fiaskiem. Miasto upadło w 1657 wraz z najazdem Szwedów. Był to krytyczny moment dla Wiślicy, gdyż po potopie nigdy już się nie podźwignęło. W 1766 roku król Stanisław August Poniatowski zezwolił na rozebranie zamku, murów i bram. Rozbiory Polski całkowicie zahamowały rozwój Wiślicy. W 1818 roku rozebrano drewniany ratusz a w 1819 roku, po przeszło 650 latach, skasowano kapitułę kolegiacką.

Po upadku powstania styczniowego w 1869 roku Wiślica straciła prawa miejskie i do tej pory ich nie odzyskała.

Informacje praktyczne:

Już po naszym pobycie otwarto Muzeum Archeologiczne. Zwiedzanie tylko z przewodnikiem w godzinach 9-17 (pn-pt) i 11-19(sob-nd). Bilety normalny 20 zł, a ulgowy 12 zł. Wtorek wstęp wolny. Ostatnie wejście godzinę przed zamknięciem. Ze względu na duże zainteresowanie konieczna wcześniejsza rezerwacja biletu.

Temperatura wewnątrz 18 stopni.

Lokalizację obiektu pokazujemy w linku oraz na mapie zamieszczonej niżej.